Myanmar Times က ၿပည္တြင္းသတင္း တစ္ပုဒ္ပါ အဲ့လိုသတင္းေတြ ဖတ္ခြင့္ရလို႔ Myanmar Times မိသားစုဝင္ေတြကို ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္။
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္မႈစီမံကိန္းကုိ က႑စုံမွ ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပလ်က္ရွိ
အိအိတိုးလြင္
အတြဲ ၂၇ ၊ အမွတ္ ၅၃၇ ( ၃၀-၉ ၊ ၆-၁၀ ၊ ၂၀၁၁)
အတြဲ ၂၇ ၊ အမွတ္ ၅၃၇ ( ၃၀-၉ ၊ ၆-၁၀ ၊ ၂၀၁၁)
ထံုးဘိုၿမိဳ႕အနီး ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းနံေဘး အေကာက္ေတာင္ရွိ ဘုရားပုထုိး႐ုပ္ထုမ်ား။
ဓာတ္ပုံ-ေကာင္းထက္
ဓာတ္ပုံ-ေကာင္းထက္
အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္ပိုေရးရွင္း(CPI) တုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက ျမစ္တစ္စင္း ျဖစ္ေသာ ဧရာ၀တီျမစ္ စတင္ရာ ျမစ္ဆံုအပါအ၀င္ ေမခႏွင့္မလိခ ျမစ္ေပၚတြင္ ဆည္ခုနစ္ခု တည္ေဆာက္၍ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ရန္ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာကို ၂၀၀၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီး ၎စီမံကိန္းအား CPI က ရာႏႈန္းျပည့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာ၀တီျမစ္၏ ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ားတြင္ သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးလာျခင္း၊ ျမစ္လက္တက္မ်ားတြင္ ဆည္တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရႊႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳမ်ား အလြန္အကြ်ံ တူးေဖာ္ျခင္း၊ ျမစ္ကမ္းနံေဘးတြင္ ဓာတ္ေျမ ဩဇာစက္႐ံုမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ ယာႏွင့္ စုိက္ပ်ဳိးေျမမ်ား ခ်ဲ႕ထြင္လာျခင္း စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရ ရွားပါးလာျခင္း၊ ေသာင္ထြန္းမႈ ပိုမို မ်ားျပားလာသျဖင့္ ေရေၾကာင္းသြားလာမႈ ခက္ခဲလာျခင္း၊ ငါးသယံဇာတ ရွားပါးလာ ျခင္းႏွင့္ ျမစ္က်ဳိးအင္းမ်ား တိမ္ေကာလာမႈ တို႔ေၾကာင့္ ေဒသခံ လူထုမ်ား အသက္ေမြးမႈကို ထိခိုက္ျခင္း၊ မိုးတြင္းကာလတြင္ ျမစ္ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ ေရလႊမ္းမိုးမႈတို႔ ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ျမစ္၏အထက္ပိုင္း ျမစ္ဆံု ေဒသတြင္ ေရမ်ားကို ပိတ္ဆို႔၍ ဆည္ တည္ေဆာက္ပါက ယခုရင္ဆုိင္ေနရေသာ အေျခအေန မ်ားကို ပိုမိုဆုိးရြား သြားေစႏုိင္ၿပီး ျမစ္တိမ္ေကာမည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရဖြယ္ရိွေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားကေထာက္ျပလာသည္။
"ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္ ေရအား လွ်ပ္စစ္ထုတ္ၿပီး ေရာင္းစားတာကေတာ့ စီးပြားေရးအရ မဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာ လုပ္ရမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း စီးပြားေရးအရလုပ္တဲ့အခါ အဲဒီေဒသရဲ႕ ေရေ၀ေရလဲေတာေတာင္ေတြကို ေသခ်ာထိန္းဖို႔ လုိတယ္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢဖြ႕ံၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္(ယူအင္န္ဒီပီ)က ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ဧရာ၀တီျမစ္ရဲ႕ ႏုန္းပို႔ခ်မႈကို ႏွစ္စဥ္ မက္ထရစ္တန္ ၂၉၉ သန္း ရိွတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ေပမယ့္ အခုလက္ရိွ မွာေတာ့ မက္ထရစ္တန္ ၄၀၀ ေလာက္ ရိွေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမစ္ေၾကာင္းေတြက တျဖည္းျဖည္းက်ဥ္းလာတာကို ေတြ႕ေနရတယ္" ဟု သစ္ေတာသယံဇာတႏွင့္ ပတ္၀န္း က်င္ဖြ႕ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈထိန္းသိမ္းေရးအသင္းမွ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးအုန္းက ေျပာသည္။
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုေဒသသည္ ဇီ၀မ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ ေဒသရင္းအပင္မ်ား ေပါမ်ားစံုလင္လွၿပီး ကမၻာ့ရွားပါး သစ္ခြမ်ားကို တစ္ေနရာတည္း၌ စံုလင္စြာေတြ႕ႏုိင္ေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သစ္ခြပန္းသုေတသန ပညာရွင္ ေဒါက္တာေစာလြင္က ေျပာသည္။
မုိးေလ၀သပညာရွင္ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္ကမူ ျမစ္ဆံုေဒသတြင္ ဆည္ေဆာက္လုပ္ျခင္းသည္ အလြန္ႀကီးမားေသာ စြန္႔စားမႈပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။
မုိးေလ၀သဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ကခ်င္ ျပည္နယ္သည္ မိုးေရခ်ိန္လက္မ ၄၀ ေအာက္ ေလ်ာ့ေသာေဒသတြင္ ပါ၀င္ၿပီး ထူးျခားခ်က္မွာ ရရိွေသာမိုးေရထက္ အေငြ႕ျပန္မႈမွာ ပိုမိုမ်ားသျဖင့္ အျမဲေရလုိအပ္ေနၿပီး ဆည္ေရကိုသာ အားထားရေသာ ေဒသ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
"ဧရာ၀တီက အလယ္ပိုင္းေဒသရဲ႕ အသက္ပဲ။ ဧရာ၀တီသာ အတိမ္း အေစာင္းျဖစ္ရင္၊ ျမစ္ေရတင္စီမံကိန္းေတြ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ အလယ္ပိုင္းေဒသရဲ႕လူမႈစီးပြားေရးဟာ ေျပာင္းလဲသြားမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ "ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ အစီရင္ခံစာအရ ေနာက္ ၂၀၂၀၊ ၂၀၅၀၊ ၂၁၀၀ အတြက္ မိုးေရခ်ိန္ အနည္းဆံုးရမယ့္ေဒသက အလယ္ပိုင္းေဒသပဲ။ ဒီေနရာက မိုးမ်ားလည္း ျပႆနာ၊ မိုးနည္းလည္း ျပႆနာပဲ။ မိုးမ်ားၿပီး မႏုိင္လုိ႔ ဆည္ ေရေဖာက္ခ်င္ရင္ ဘယ္ကိုသြားမလဲ။ ဆည္က်ဳိးသြားရင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ "ေနာက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ငလ်င္ေၾကာ ငါးခုရိွတယ္။ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းက ငလ်င္လႈပ္ႏိုင္ေျခ အမ်ားဆံုးရိွတဲ့ အထဲမွာ ပါတယ္"ဟု ေဒါက္တာထြန္းလြင္က စက္တင္ဘာ လ ၂၁ ရက္ေန႔ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီ တြင္ျပဳလုပ္ေသာ 'ဧရာ၀တီကိုေတာ့ မလြမ္းခ်င္ပါ' စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲတြင္ ေျပာၾကားသည္။
ဆည္မ်ားေဆာက္လုပ္ျခင္းသည္ စနစ္တက်ေဆာက္လုပ္ပါက ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား ရွိေသာ္လည္း ႀကီးမားေသာ အက်ဳိး ေက်းဇူးမ်ားကိုလည္း ရရွိေစႏုိင္ေၾကာင္း ဆည္ေဆာက္လုပ္ေရး ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားက ဆိုသည္။
ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာန၊ ဒီဇိုင္းပံု ထုတ္ဌာနခြဲတြင္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး လက္ရိွ ျမန္မာႏုိင္ငံအင္ဂ်င္နီယာ အသင္းတြင္ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားေသာ ဦးလွခ်စ္က "၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္က ဧရာ၀တီျမစ္ ေရၾကီးတဲ့အတြက္ ျမစ္၀ ကြ်န္းေပၚ ေဒသေတြျဖစ္တဲ့ ပဲခူးတုိင္း၊ ဧရာ၀တီ တိုင္းက လယ္ေျမေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ေရႀကီးမႈ ေတြကိုကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ အစိုးရကို ဧရာ၀တီ ဘက္စံုေရေလွာင္တမံစီမံကိန္း ဒီဇိုင္းေရးဆြဲၿပီး တင္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒီစီမံ ကိန္းအဆုိျပဳထားတဲ့ေနရာက အခု ျမစ္ဆံုေနရာပါပဲ"ဟု ေျပာသည္။
အဆုိပါ ဘက္စံုေရေလွာင္တမံစီမံ ကိန္းတြင္ တမံအျမင့္ ေပ ၅၀၀ ပတ္လည္ေရေလွာင္တမံ တည္ေဆာက္၍ မိုးတြင္းကာလတြင္ သို ေလွာင္ေရဧက ေပ ၃၄ သန္း စုစည္း ႏိုင္ပါက ေရႀကီးမႈမ်ားကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ၿပီး ေလွာင္ထားေသာေရမ်ားကို ေႏြရာသီတြင္ ျပန္လည္ထုတ္ လႊတ္ေပးပါက ျမစ္ေရျမင့္တက္လာကာ ေရေၾကာင္းသြားလာေရးကို လြယ္ကူေစႏုိင္ျခင္း၊ ေႏြရာသီတြင္ ျမစ္အတြင္း ပင္လယ္ေရငန္တိုးမႈကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ျခင္း၊ ရရိွလာမည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားျဖင့္ ဧရာ၀တီႏွင့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေရစုပ္စက္မ်ားျဖင့္ ျမစ္ေရတင္လုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း စသည့္ ႀကီးမားေသာေကာင္းက်ဳိးမ်ားကို ရရိွေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
"အခု တ႐ုတ္နဲ႕ေဆာက္မယ့္ဆည္ကေတာ့ ဧက ေပ ၁၀ သန္းေလာက္ပဲ ေလွာင္မယ္လုိ႔သိရတယ္။ ဒါဆုိရင္ တ႐ုတ္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ရ ေပမယ့္ ျမန္မာအတြက္ကေတာ့ အက်ဳိးအျမတ္မရတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ျမစ္ဆံုမွာ ႀကီးမားတဲ့ဆည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ဘက္စံုျဖစ္ ေအာင္ ႀကိဳးစား ဖုိ႔လည္းလုိတယ္။ ရရိွဖုိ႔လည္း လုိတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္ကဆြဲတဲ့ ဒီဇိုင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ အထက္ပါအခ်က္ ေလးခ်က္ကို ျပန္လည္စဥ္းစားဖုိ႔ အဆုိျပဳခ်င္ပါတယ္"ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Eleven Media Group ၏ အမႈ ေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ သန္းထြဋ္ေအာင္က စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အက်ဳိးအျမတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ "CPI ဥကၠ႒က ေျပာသြားပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ေဒၚလာ ၄၇ ဘီလ်ံရမယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ စီးပြားေရး တြက္ေျခကိုက္မႈ စစ္တမ္းမွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဦးစီးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးႀကီးစိုးက ၁၇ ဘီလ်ံရမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒီအခ်က္ ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မီဒီယာကေျပာရင္ ေထာက္ျပစရာအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ဒီလိုအဆင့္ဆင့္ တြက္ခ်က္မႈေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္အရ ၀န္ႀကီးဌာနအဆင့္ဆင့္ေရာ၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးေတြ တုိင္ပင္ၿပီးေတာ့ ဒီစီမံကိန္းကို အတည္ျပဳခဲ့တာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း သံုးခ်က္နည္းနဲ႔ပဲ တြက္မယ္။ ၁၇ ဘီလ်ံကို ႏွစ္ ၅၀ နဲ႔စားမယ္။ တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၃၀၀ ပဲ ရမယ္။ ျမစ္ေၾကာင္း ထိန္းသိမ္း ေရး အတြက္ သန္း ၁၀၀ ေလာက္ အနည္းဆံုးကုန္မယ္။ ဒါျမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးပဲ ရိွေသးတယ္။ ေအာက္မွာ ဆံုး႐ံႈးသြားတာေတြ ရိွေသးတယ္။ စီးပြားေရးတြက္ေျခကိုက္မႈအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လံုး၀ ေမးစရာမလုိပါဘူး။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕က ငါးႏွစ္အတြင္းရွာတာ ၁၂ ဘီလ်ံ ရိွတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းက ငါးႏွစ္အတြင္းရွာတာ ငါးဘီလ်ံ ရိွတယ္။ ဒါေတြတြက္ခ်က္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္က ေငြဘာမွာ မလိုပါဘူး"ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ ေဟာေျပာပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယခုလက္ရိွတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုက အဆုိပါ စီမံကိန္းရပ္တန္႔ေရး အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတထံ ေမတၱာရပ္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
